Om me heen zie ik veel hoogsensitieve pleasers. Om eerlijk te zijn, heb ik zelf ook die neiging. Pleasen is op zich een mooie eigenschap, je bent iemand die het anderen graag naar de zin maakt. Voor wie hoogsensitief is is dat niet zo moeilijk, want zij voelen doorgaans feilloos aan wat de ander voelt of nodig heeft. Er schuilt echter een groot risico in please-gedrag.
Het risico van pleasen
Als je niet oppast, gaat please-gedrag ten koste van jezelf. Je gaat constant over je grenzen. Wat de ander denkt is bepalend voor wat jij doet en je verliest al snel uit het oog wat je zelf het liefste zou willen. Je gedrag komt over alsof je het doet voor de ander, maar in feite doe je het voor jezelf. Met je gedrag probeer je namelijk iets van de ander te krijgen, zoals erkenning, aandacht, waardering, aardig gevonden worden etc. Krijgen doe je het vaak niet, als je zo over je heen laat lopen. Het maakt je onzeker en je hebt veel kritiek op jezelf.
Nee zeggen of hulp vragen doe je niet, omdat je bang bent afgewezen te worden, of om de controle kwijt te raken. Je bent niet eerlijk over wat je werkelijk denkt en voelt, om een conflict te vermijden.
Ja zeggen is de weg van de minste weerstand. Je doet er jezelf tekort mee en geeft jezelf stress. Je wordt er doodmoe van om altijd met iedereen rekening te moeten houden.
De voordelen van pleasen
Voor anderen ben je gemakkelijk in de omgang. Je kunt je goed inleven en weet wat de ander nodig heeft. Je kunt je goed aanpassen aan anderen, bent zachtaardig en sociaal en weet de ander een goed gevoel te geven. Dit zijn prachtige eigenschappen waarover in ieder geval de meeste hoogsensitieve mensen beschikken, waar je zeker ook je voordeel mee kunt doen en die je mag koesteren. De positieve kanten van je pleasergedrag.
Oorzaak
Waardoor wordt iemand een pleaser? Het kan bijvoorbeeld zijn dat je het gedrag als kind hebt aangeleerd. Of je vindt het belangrijk om iedereen gelukkig te maken. Of je vindt het onbeleefd om nee te zeggen.
Veel hoogsensitieve kinderen leren zichzelf dit gedrag aan, omdat zij de behoeften en emoties van anderen soms voelen als ware het die van hunzelf. Door de ander te pleasen voorkomen ze dat ze zelf pijn voelen, het helpt om te krijgen waar ze zelf behoefte aan hebben: gemoedsrust en harmonie.
Please jezelf
Heb je je dit gedrag eenmaal eigen gemaakt, dan is het een hele kunst om er weer vanaf te komen. Toch is dat mogelijk.
Het begint bij herkennen wat je doet en erkennen waarom je dat doet. Vervolgens ga je tegenbewegen, oftewel je gaat niet direct doen waartoe je geneigd bent. Je gaat bij jezelf te rade of wat je van plan was te doen goed is voor jouzelf, of het binnen jouw grenzen valt. Is het antwoord daarop ontkennend, dan ga je niet mee in je neiging, maar ga je iets doen wat wel goed voor jezelf is. Je bent geen egoïst als je dat doet, je bent slechts iemand die goed voor zichzelf zorgt.
Het is van belang dat je de balans in je pleasergedrag goed bewaakt, zodat de negatieve kanten niet de overhand krijgen.
Tips
- Wees je ervan bewust dat je niet verantwoordelijk bent voor het geluk van anderen.
- Wat zijn jouw waarden en behoeften? Streef die na, dat geeft je zelfvertrouwen en een stevige persoonlijkheid. Het gaat je nooit lukken om door iedereen leuk en aardig gevonden te worden, maar dat doet er dan ook niet meer toe. Belangrijker is dat jij het goed hebt met jezelf: de enige persoon waar je 24/7 mee omgaat.
- Als je iets voor een ander doet, vraag je dan af of het ook goed is voor jou. Je hoeft je niet schuldig te voelen als je nee zegt in je eigen belang. Als je doet wat goed is voor jezelf, geeft het je energie en dat is uiteindelijk ook altijd beter voor de ander. Want die heeft niets aan een uitgebluste pleaser.
- Af en toe NEE zeggen laat zien wat jouw JA waard is.
Spiegel nodig?
Wil je uitzoeken waar jouw pleasergedrag vandaan komt? Of wat jouw waarden en behoeften zijn en hoe je daarnaar kunt leven? Of hoe jij meer zelfvertrouwen kunt krijgen? Lees dan verder in de monsterartikelen.
