Van kind af aan voelde ik me anders dan anderen en dat wilde ik vooral niet laten merken. Zo kon ik bijvoorbeeld niet zo vanzelfsprekend en ontspannen mee in het groepsgebeuren als andere kinderen en moest ik er mijn stinkende best voor doen om ‘gewoon’ mee te doen. Natuurlijk deed ik dat, ik wilde er immers ook bij horen. Het vrat energie. Andere kinderen genoten, maar ik vond het vaak niet echt leuk.
Wat mij anders maakte, daarvan had ik toen nog geen idee. Van hoogsensitiviteit had in mijn jeugd nog niemand gehoord. Ik was ervan overtuigd dat ik niet helemaal normaal was, bijvoorbeeld omdat ik niet net als iedereen kon genieten van dat groepsgebeuren. Ik vond dat ik mijn best maar moest doen om wel normaal te zijn.
Deze houding naar mezelf werd een gewoonte. Ik vertelde mezelf: ‘doe normaal, pas je aan, doe je best’. De neiging om mijn best te doen en gas te geven als het spannend wordt is altijd gebleven, zelfs nu nog. Gelukkig weet ik nu ook waar de rem zit en heb ik geleerd die te gebruiken.
Hoogsenstief
HSP’s (hoogsensitieve personen) voelen zich vaak anders. Feit is, dat mensen die hoogsensitief zijn, prikkels op een dieper niveau verwerken. Hun ‘filter’ is bovendien wat losser afgesteld, waardoor zij ook meer prikkels binnen krijgen. Neurobiologisch gezien werkt het dus ook echt anders dan bij niet HSP’s. Dat heeft wetenschappelijk onderzoek bij hersenscans overduidelijk aangetoond.
Eén op de 5 mensen (en dieren!) is hoogsensitief. HSP’s zijn dus in de minderheid en het ligt dan ook voor de hand dat zij zichzelf zien als anders.
Herkennen, erkennen en accepteren
Wat ook voor de hand ligt, als je weet hoe de prikkelverwerking van een HSP gaat, is dat zij meer tijd nodig hebben om prikkels te verwerken. Die tijd moet je jezelf als HSP wel gunnen. Daarvoor is het nodig dat je herkent, erkent en accepteert wat er is.
Daarvan was geen sprake zolang ik mezelf vertelde dat ik maar eens normaal moest doen. Pas nadat ik ontdekte wat er loos was met mij, kon ik de gedachte loslaten dat ik niet normaal ben en kon ik beter voor mezelf gaan zorgen. De rust, ruimte en vrijheid die dan ontstaat, die gun ik iedere HSP.
Slecht imago
Helaas wordt hoogsensitiviteit omgeven door allerlei zweverigheid, taboes en vooroordelen. Jammer, want daardoor haken veel mensen af, of ze gaan uit van verkeerde informatie.
De omgeving begrijpt het niet, vindt HSP maar raar, of aandachttrekkerig. HSP’s zelf lopen de juiste informatie mis over hoe ze hun hoogsensitiviteit goed kunnen gebruiken en er geen last van hoeven te hebben. Of ze schamen zich (bijna) voor hun ‘aandoening’, net als bij mij het geval was.
Oorsprong van HSP
HSP is beslist geen aandoening, maar een krachtige, aangeboren vaardigheid, die evolutionair gezien ook heel noodzakelijk was. HSP’s merken meer op, waardoor zij een goed ontwikkelde waarschuw-functie hebben.
Je kunt je voorstellen dat het in de oudheid heel waardevol was voor samenlevende groepen, om mensen te hebben die bij dreigend gevaar vroegtijdig konden waarschuwen. Daar was niets mysterieus aan en er kwam geen glazen bol aan te pas. Zij konden dat gewoon, omdat zij nu eenmaal meer opmerkten dan niet-hoogsensitieven.
Hoewel de tijden veranderd zijn, is de vaardigheid van ‘meer opmerken’ nog steeds super-waardevol, zowel voor de HSP zelf, als voor de omgeving.
Wetenschap
Gelukkig is er tegenwoordig ook goede wetenschappelijke aandacht voor HSP. Er vinden vele onderzoeken plaats en er wordt gewerkt aan een wetenschappelijk gevalideerde HSP-test. Inmiddels is een wetenschappelijk onderbouwde vragenlijst ontwikkeld (14 vragen), waarmee je vast kunt stellen of je HSP bent. Binnen de Vrije Universiteit Brussel wordt nu gewerkt aan de normgegevens, waarna deze vragenlijst ook voor individueel gebruik bruikbaar zal zijn. In haar boek ‘Hoogsensitief’ wijdt prof. dr. Elke van Hoof van de Vrije Universiteit Brussel hier al een hoofdstuk aan.
De lijst vertoont veel overeenkomsten met de veelgebruikte, maar niet wetenschappelijk onderbouwde test van Elaine Aron. Naar mijn mening blijft de test van Elaine Aron voor dit moment een aardig betrouwbare graadmeter.
Hoe verder?
Ontdekken hoe je je hoogsensitiviteit goed kunt benutten? Lees dan verder in het monsterartikel over hoogsensitiviteit.
