Zelfcompassie, het heeft lang geduurd voordat ik daarvan een flinke dosis voor mezelf kon opbrengen. Pas toen ik beter ging begrijpen wat mij bezielde en waarom ik altijd deed zoals ik deed werd dat gemakkelijker. Voor die tijd was ik vooral meedogenloos voor mezelf. Nooit was het genoeg, altijd vond ik dat ik meer-meer-meer moest presteren.
Wat is zelfcompassie?
Zelfcompassie betekent dat je met vriendelijkheid naar jezelf kijkt en je inzet om je eigen lijden te verlichten, zonder dat je wegloopt voor ongemak. Zelfcompassie helpt je bij het accepteren van ongemak en andersom is dat ook het geval. Acceptatie in deze zin is overigens iets anders dan het goedkeuren van iets dat over je grenzen gaat. Er is ook geen sprake van opgeven en niets doen (ik stond erbij en ik keek ernaar, de slachtofferrol). Het gaat om accepteren dat er ongemak is. Niets meer en niets minder. Er gebeurt dan wel degelijk iets: zelfcompassie en acceptatie dat er ongemak is opent de weg naar verandering en persoonlijke ontwikkeling. En daarmee neemt je geluksgevoel toe.
Bedreiging van je welbevinden
Op momenten dat een situatie je welbevinden bedreigt, steekt stress de kop op en zal je merken dat je reactie naar jezelf toe vaak niet zo vriendelijk is. Je beter willen voelen is een natuurlijk instinct en dat bereik je niet door onvriendelijk te zijn naar jezelf. Dat ongemak net zo goed bij het leven hoort als vreugde, maakt het zorgen voor je welbevinden soms wat complex.
Vechten is een primaire stressreactie en kritiek hebben op jezelf is een vorm van vechten (tegen jezelf). Niet zo vriendelijk. Ook vluchten is een primaire stressreactie. Maar door te vluchten isoleer je jezelf, wat ook niet bepaald vriendelijk is. Zou je dezelfde kritiek op een goede vriend hebben? Zou je die ook buitensluiten? Vast niet.
Wat je aandacht geeft groeit en je richten op ongemak maakt de dingen alleen maar erger. Verzet tegen ongemak levert je stress en lijden op. Niet zo goed voor je welbevinden.
Tot rust komen
Als stress je parten speelt kunnen emoties je gemakkelijk overmannen. Dan is het belangrijk dat je de tijd neemt om weer tot rust te komen, bijvoorbeeld door te ankeren. Een voorbeeld van ankeren is je richten op je ademhaling. Ankeren kalmeert je geest.
Als je kalm bent, is het gemakkelijker om goede en minder goede dingen in je leven met gelijkmoedigheid te aanvaarden en te beseffen dat alles voorbij gaat. Zelfcompassie gaat je bovendien gemakkelijker af als je kalm bent.
Acceptatie dat er ongemak is
Puur en alleen al het accepteren dat er ongemak is en daarbij vriendelijk blijven naar jezelf biedt verlichting. Ook al kun je het ongemak niet wegnemen, accepteren en loslaten voorkomt dat het ongemak je gevangen neemt en dat het verwordt tot een lijdensweg. Op deze manier zet je zelfcompassie in om je lijden te verlichten.
Hoe verder?
Wil jij onderzoeken wat jou bezielt en waardoor het zo lastig voor je is om zelfcompassie op te brengen? Schrijven helpt om meer zelfcompassie te gaan voelen. Lees in het monsterartikel over schrijven wat schrijven voor je kan betekenen.
