Zelfvertrouwen is voor mij kunnen voelen wat goed voor je is en jezelf dat kunnen geven. Het gaat om je eigenwaarde, de manier waarop je jezelf ziet, ten opzichte van anderen.
Lange tijd zat het met mijn zelfvertrouwen niet goed, maar zien deed ik dat niet. Of liever gezegd: ik wilde het niet zien. Ook liet ik het niet merken. Ik was strenger voor mezelf dan voor wie dan ook en had altijd een zweep klaar om mezelf op mijn donder te geven dat ik niet hard genoeg mijn best deed. Terwijl ik altijd mijn stinkende best heb gedaan.
Voelen wat goed voor me was deed ik niet, want ik zweepte mezelf altijd op met wat ik nog moest doen voordat ik het verdiende ècht goed voor mezelf te zorgen. Van mezelf geven wat goed voor me is was dan ook nauwelijks sprake.
Wat doet zelfvertrouwen?
- Heb je te weinig zelfvertrouwen, dan remt dat je in je ontwikkeling en kun je je behoorlijk naar voelen, angstig of gestrest zijn.
- Bulk je van het zelfvertrouwen, dan kun je lelijk op je plaat gaan.
- Is je zelfvertrouwen oké, dan zul je je goed kunnen ontwikkelen en je prettig voelen. Het gaat je allemaal gemakkelijk af. Je bent niet afhankelijk van wat een ander ervan vindt en je komt krachtig en onafhankelijk over, waarmee je meteen ook aantrekkelijker bent voor anderen.
Kun jij voelen wat goed voor je is?
Stress is de belangrijkste oorzaak waardoor je niet meer kunt voelen wat goed voor je is. Je stress-systeem neemt de leiding over.
Als stress aanhoudt, kom je al snel in een negatieve spiraal. Stress is slecht voor je zelfvertrouwen waardoor je nog meer stress gaat ervaren. En intussen staat stress het krijgen van zelfvertrouwen in de weg……
Voor een goed zelfvertrouwen is het essentieel om te kunnen voelen wat goed voor je is, want daar begint het mee. Wil je je zelfvertrouwen verbeteren, dan is het een goed begin om je stress aan te pakken.
Hoe werkt stress?
Om te begrijpen hoe je stress kunt aanpakken, is het belangrijk dat je begrijpt hoe ons stress-systeem werkt.
Stress zet je in de overlevingsstand en als je in die stand staat, vertellen je stresshormonen je dat het even niet zo belangrijk is wat je voelt. Je stress-systeem neemt de leiding over. Het enige wat dan geldt is overleven, letterlijk alsof je moet rennen voor je leven.
Ons stress-systeem is in de oertijd ontstaan, met als doel om jou te redden. Helaas heeft de ontwikkeling van ons stress-systeem niet de snelheid van de ontwikkelingen in onze maatschappij bij kunnen houden. Daardoor is ons stress-systeem niet toereikend voor wat zich allemaal voordoet in onze hedendaagse hectische samenleving waarin we overvoerd worden door prikkels. Met als gevolg dat mensen vaak onder voortdurende stress leven.
Kun jij jezelf geven wat goed voor je is?
Vind jij jezelf de moeite waard? Stel dat je hier ‘ja’ op antwoordt, voel je dan ook dat je de moeite waard bent? Dat je goed bent zoals je bent?
Hoe afhankelijk is de waarde die je jezelf toekent van wat anderen van je vinden?
Behandel jij jezelf zoals je anderen behandelt, met respect, begrip en liefdevol?
Zorg jij net zo goed voor jezelf zoals je voor anderen zorgt?
De meeste angsten en frustraties in het leven zijn terug te voeren op de vraag: ‘Ben ik het waard?’.
Wat je meemaakt in het leven vormt je. Als kind al ontwikkel je je eigen patronen. Die patronen blijven – vaak onbewust – je leven lang bij je, met als (oorspronkelijke) doel: jou beschermen. Als kind helpen die patronen je. Je bent immers afhankelijk van de zorg van anderen en het loont om je te gedragen zoals die anderen willen. Zo ga je je bijvoorbeeld aanpassen als grote mensen tegen je zeggen dat je eens normaal moet doen. Behalve patronen doe je ook overtuigingen op. Overtuigingen over jezelf en het leven.
Als volwassene kunnen dit soort patronen en overtuigingen je lelijk in de weg staan. Je haalt jezelf enorm naar beneden (bijvoorbeeld als je een fout maakt) en hebt allerlei oordelen over jezelf (bijvoorbeeld: ‘ik ben niet normaal’). Je vindt jezelf niet de moeite waard. Zeg eens eerlijk: zou je een goede vriend zo behandelen als je jezelf behandelt? Als die goede vriend een fout maakt of gek doet, vergeef (en vergeet) je dat toch onmiddellijk? Waarschijnlijk lach je er nog vergoelijkend bij ook.
Jij bent degene met wie je de hele dag te maken hebt, je leven lang. Wat weerhoudt je ervan om jezelf te behandelen als je beste vriend?
Uitzoeken welke patronen jij hebt en waar ze vandaan komen geeft je inzicht in jezelf. Inzicht, waardoor het mogelijk wordt bewust te kiezen voor een andere aanpak.
Jezelf de moeite waard vinden volgt daarna – van lieverlee – vanzelf. En dan, dan kun je jezelf ècht geven wat goed voor je is.
Te weinig zelfvertrouwen
Heb je te weinig zelfvertrouwen? Je kunt meer doen dan je stress reduceren. Denk positief, luister naar je lijf en zorg voor positieve ervaringen, daar groeit je zelfvertrouwen van. Leg de lat niet te hoog en denk klein. Maak veel kleine stapjes, dan zul je zien dat je heel ver komt.
Teveel zelfvertrouwen
Als je doorslaat in je zelfvertrouwen, dan leidt dat tot zelfoverschatting en stel je jezelf bloot aan allerlei risico’s.
Heb je teveel zelfvertrouwen? Wees dan bewust kritisch op jezelf. Bescherm jezelf tegen zelfoverschatting.
Hoe verder?
Het klinkt eenvoudig, maar in de praktijk is het vaak niet zo gemakkelijk om een verstoord zelfvertrouwen te herstellen. Je hebt al snel de neiging weer terug te vallen in de patronen die je altijd gewend was.
Wil jij echt verder komen en je zelfvertrouwen blijvend gezond maken? Dan is het zinvol om ook uit te zoeken wat de oorzaak is van je gebrek aan (of overdaad aan) zelfvertrouwen. Lees daarover meer in het monsterartikel over succesvol veranderen.